ماجرای عدم حمایت هاشمی از کرباسچی نیز این‌گونه بود که کرباسچی در نامه‌ای به هاشمی خدمات خود را به هاشمی و دولت وی گوشزد می‌کند و بار دیگر مدعی می‌شد که تنها به خاطر تخفیف در قیمت 5 قطعه زمین به دو سال حبس، انفصال از خدمت و جریمه نقدی محکوم شده است، اما هاشمی در جوابی کوتاه به کرباسچی می‌نویسد: «جناب آقای کرباسچی؛ با توجه به ضرورت پایبندی همه به قانون و مصالح نظام از اینکه انقلاب عزیزمان از خدمات مدیری لایق و متعهد و صالح محروم می‌شود، متأسفم و از خدمات ارزنده شما متشکر و امیدوارم با صبر و بردباری زمینه ادامه خدمت شما فراهم گردد و این جریان باعث دلسری سایر مدیران نشود.» این جواب کوتاه و مبهم هاشمی باعث ناراحتی رسانه‌های اصلاح‌طلب می‌شود.

بعدها هاشمی در صحبت‌های خود این صحبت‌های کوتاه و مبهم خود را این‌گونه توجیه می‌کند: «نظر من این است که کارگزاران جریان مثبتی است، گرچه نسبت به مرکزیت کارگزاران انتقاد دارم. چون آن‌ها بعد از دوم خرداد آن راهی را که به خاطر آن فعالیت را شروع کردند، فراموش کردند و در حقیقت در دولت آقای خاتمی هضم شدند و مشارکتی‌ها آن‌ها را تحت فشار قرار دادند و به هر دلیلی ترسیدند. مثلاً آقای نجفی که رئیس برنامه و بودجه بود، به اسم سازندگی آمده بود، ولی در این زمینه کاری نکرد و چیزی دیگری می‌گفت. یا آقای کرباسچی که هویت خود را از سازندگی گرفته بود، بعدها سازندگی را فراموش کرد.»

هاشمی چندین بار این ناراحتی خود را از کارگزاران بیان کرده و این ناراحتی نشان می‌دهد که وی خیلی علاقه‌ای به حمایت از کرباسچی نداشته است. هاشمی در مصاحبه دیگری می‌گوید: «در جواب نامه خداحافظی آقای کرباسچی، نامه‌ای به او نوشتم و دفاع کردم. اگر کمک‌های من نبود به صورت تندتری با آن‌ها رفتار می‌کردند، البته آقایان هم بی‌وفایی بدی به آرمان خودشان کردند. آن‌ها به اسم سازندگی به میدان آمدند و از اعتبار این واژه محبوب مردم استفاده کردند، ولی بعد در پیروزی اصلاً از سازندگی دفاع نکردند و در مقابل جناح‌های دیگر دوم خردادی خودشان را باختند. عملشان در این مرحله، نوعی فرصت طلبی تفسیر شد.» 

این کم‌کاری هاشمی و ناراحتی رسانه‌های زنجیره‌ای باعث می‌شود تا فائزه هاشمی وارد میدان شود و به دفاع از عملکرد پدرسالار، لقبی که عباس عبدی به هاشمی داد، بپردازد. دختر هاشمی رفسنجانی در مصاحبه با صبح امروز تأکید می‌کند که «سیاست‌های مؤثر هاشمی رفسنجانی پشت پرده انجام می‌شود» و از این طریق بر کم‌کاری و محافظه‌کاری پدرش در حمایت از کرباسچی سرپوش می‌گذارد.

 

آیا کرباسچی تنها به خاطر تخفیف در فروش پنج قطعه زمین محکوم شده بود؟

یکی دیگر از اقدامات رسانه‌ای و جنجالی حامیان آقای کرباسچی نوشتن نامه‌های علنی و سرگشاده در حمایت از وی بود. یکی از نامه‌ها به امضای معاونین وزرا و استانداران و دیگری به امضای نمایندگان مجلس منتشر شد. مسئولین دولت دوم خرداد در نامه خود به مقام معظم رهبری می‌نویسند: «همان‌گونه که مستحضرید، پس از حدود دو سال بررسی قضایی در خصوص پرونده شهرداری تهران که طبعاً مسائل و عواقب گوناگونی را نیز در پی داشته است، به خاطر موافقت با درخواست 20 درصد تخفیف در فروش پنج قطعه زمین به پنج تن از مدیران شهرداری که مستند به مجوز وزیر کشور وقت (قائم مقام شورای شهر) بوده، کیفری شامل زندان، انفصال از خدمت و جریمه نقدی سنگینی برای جناب آقای غلامحسین کرباسچی شهردار تهران که از مدیران موفق و مؤثر دوران حیات 20 سالة نظام جمهوری اسلامی بوده، صادر شده است.» برخی از امضاکنندگان و حامیان آن روز کرباسچی که به صورت علنی فرد متهمی را مدیری موفق و مؤثر می‌دانند، هنوز هم در عرصه سیاست حضور دارند. از جمله: صادق خرازی، مرتضی بانک، تخت روانچی، مسعود نیلی، احمد مسجدجامعی، دکتر شیبانی، محسن سرخو، هادی خانیکی، جعفر توفیقی، سیدمصطفی تاجزاده، محسن هاشمی رفسنجانی، مرتضی الویری، اکبر ترکان، مهرعلیزاده. 

حجت الاسلام ناطق نوری نیز که در آن زمان ریاست مجلس پنجم را بر عهده داشته است، دربارة حمایت نمایندگان از آقای کرباسچی می‌نویسد: قبل از اینکه ماجرای آقای کرباسچی خدمت مقام معظم رهبری برسد، بین رئیس‌جمهور و رئیس قوه قضائیه ـ آقای یزدی ـ اختلاف شده بود؛ آقای هاشمی هم از دولت حمایت می‌کرد چون بالاخره آقای کرباسچی از دولت بود. آقا فرمودند که سران بنشینند و آقای محمدی گلپایگانی هم شرکت کند تا به یک جمع‌بندی برسند. این جلسه در دفتر من تشکیل شد. به آقای یزدی گفته شد «اگر می‌خواهید این پرونده را حل کنید، بدهید به فلان شعبه یا فلان قاضی و از شعبة قبلی پس بگیرید.» آقای یزدی می‌گفت از نظر قانونی نمی‌شود من پرونده را از این شعبه بگیرم و به شعبه دیگر بدهم.

دیدم آقای یزدی حرف درستی می‌زند، با خودم گفتم این که راه حل نیست. ... جلسه بعد و جلسة بعد هم بی‌ثمر ماند ... در همین کشمکش‌ها بود که تعدادی از نمایندگان مجلس در تاریخ 15 اردیبهشت 1378 نامه‌ای خدمت آقا بدین شرح نوشتند:

محضر مبارک رهبر معظم انقلاب اسلامی

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای مدظله‌العالی

با سلام وافر

اکنون که پس از دو سال رسیدگی‌های قضایی به پرونده آقای غلامحسین کرباسچی و صدور حکم نهایی توسط دادگاه تجدید نظر تهران به جرم اعمال تخفیف در مورد پنج قطعه زمین واگذاری به مدیران شهرداری، به تحمل دوسال زندان محکوم گردید و از آن‌جا که اولاً اعطای چنین امتیازاتی برای جذب و حفظ نیروهای کارآمد در مجموع دستگاه‌های دولت رویه‌ای معمول بوده و هست، ثانیاً نظر به خدمات ارزندة ایشان در سمت شهردار تهران، خواهشمندیم به هر نحو که صلاح و مصلحت می‌دانید دستورات لازم برای حل مشکل صادر نمائید. از خداوند متعال عزت و سربلندی این ملت بزرگ را در سایة آن رهبر فرزانه خواستاریم.

تقریباً 145 امضا خدمت آقا دادند. چون نماینده‌ها نامه را داده بودند، آقا خطاب به من و در تاریخ 20 اردیبهشت 1378 نامه‌ای بدین شرح نوشتند:

جناب حجت‌الاسلام‌والمسلمین آقای ناطق نوری، دامت توفیقاته

خدمت حضرات نمایندگان محترم امضاکننده دامت تائیداتهم با سلام و تهیات

نامة حضرات به اینجانب ملاحظه شد. امید است انگیزة دفاع از مدیران اجرایی که در جای خود مورد تائید اینجانب است، به ایجاد مصونیت قضایی در قبال تخلف از قانون نینجامد. در باب پروندة مورد اشاره، شایسته است مسئولان محترم قوة قضائیه برای رفع ابهام، هرگونه توضیح [که] لازم است در اختیار افکار عمومی بگذارند. نمایندگان محترم و دیگر مسئولان نیز شایسته است در فضای ذهنی جامعه به التهاب‌آفرینی که خواستة دشمنان آن‌هاست، کمک نکنند. به هر حال مرجع حل و فصل این امور قوة قضائیه است و صلاح کشور و ملت در آن است که احکام قضایی با انگیزه‌های مختلف مورد خدشه قرار نگیرد. توفیق همة نمایندگان محترم را در کوتاه کردن دست دشمنان اسلام و ایران از خداوند تبارک و تعالی مسئلت می‌کنم.

من هم این نامه را برای نمایندگان تکثیر کردم. سرانجام آقای کرباسچی محاکمه و محکوم شد و به زندان افتاد؛ بخشی از دوره محکومیتش را هم کشید تا این‌که نامه‌ای خدمت مقام معظم رهبری نوشت و درخواست گذشت و عفو کرد که مورد موافقت رهبری قرار گرفت و آزاد شد.

پس از نامه مقام معظم رهبری روابط عمومی دادستانی کل کشور اطلاعیه‌ای درباره مراحل رسیدگی به پرونده کرباسچی منتشر کرد و نکاتی را دربارة حکم کرباسچی متذکر شد.

در این نامه درباره حکم دادگاه کرباسچی آمده است: «از آنجایی که بعضی از مطبوعات پس از شروع به اجرای حکم قطعی دایر بر محکومیت آقای غلامحسین کرباسچی به انتشار مطالبی مبادرت نمودند از جمله اینکه تنها جرم مشارالیه را تخفیف در فروش پنج قطعه زمین به پنج تن از مدیران درج کرده‌اند و مجازات زندان و انفصال و جریمه نقدی را که مربوط به جرائم عدیده وی است به عنوان کیفر همان موضوع منعکس نموده‌اند، جا دارد مطالب ذیل مورد امعان نظر مردم شریف و ایثارگر و دلسوز انقلاب قرار گیرد.»

دادستانی در این نامه با اشاره به تخلفات متعدد شهرداری تهران و پیگیری مسئولین متعدد برای جلوگیری از بی‌قانونی در شهرداری، هشدار رهبر معظم انقلاب به شهرداری را این‌گونه نقل می‌کند: «به شهرداری تهران هشدار دهید که اینجا مسئله حقوق مردم مطرح است و من در این‌گونه موارد منتظر اقدامات دولتی نمی‌مانم. اگر شهرداری از این تاریخ به تخلفات خود ادامه دهد، خود را موظف به اقدام خواهم دانست.»

دادستانی در توضیحات خود با اشاره به اتهامات متعدد کرباسچی می‌نویسد: «دادگاه بدوی برابر دادنامه صادره به اتهامات متعدد آقای غلامحسین کرباسچی رسیدگی نموده که در مواردی با ملحوظ داشتن سوابق و خدمات متهم و با رعایت ماده 22 قانون مجازات اسلامی (تخفیف در مجازات‌ها) مبادرت به صدور حکم نموده است.» این توضیح نشان می‌دهد که حکم کرباسچی با نهایت ارفاق و تخفیف صادر شده است.

دادستانی در اطلاعیه خود درباره حکم دادگاه تجدید نظر کرباسچی نیز می‌نویسد: «دادگاه تجدید نظر برابر دادنامه صادره به ترتیب دو مورد اتهام اختلاس مجموعاً معادل 800 میلیون ریال و یک مورد اتهام دایر بر تصرف غیرمجاز در وجوه و اموال شهرداری معال مبلغ 17346862200 ریال مشارالیه را محکوم کرده است.»

چهارمین مقطعی که رسانه‌های دوم خرداد به حمایت از کرباسچی پرداختند، مربوط به هنگام عفو و آزادی وی است. حکم عفو کرباسچی در تاریخ 5/11/1378 از سوی مقام معظم رهبری تأیید شد و وی که یک هفته بود به مرخصی آمده بود، دیگر به زندان بازنگشت.

حسن یوسفی اشکوری که همه او را با حضور در کنفرانس برلین در ذهن دارند، پس از آزادی کرباسچی نمی‌تواند خوشحالی خود را پنهان کند و می‌نویسد: «از آنجا که آقای کرباسچی به دلایل خاص سیاسی و جناحی مغضوب و محاکمه شد و جناح محاکمه‌کننده نیز از مقبولیت عمومی برخوردار نبود، در آن زمان ایشان سخت مورد حمایت مردمی قرار گرفت و تمامی اصلاح‌طلبان به پشتیبانی وی برخاستند و از زندان رفتن ایشان نیز متأسف شدند. راقم این سطور نیز یکی از آنان بود و اکنون از آزادی آقای کرباسچی بسی خوشحال است.»

 

یکی دیگر از افرادی که پس از آزادی کرباسچی به حمایت از او پرداخت، حسن روحانی، دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی، بود. روحانی در پاسخ به پرسشی درمورد اینکه آیا آزادی کرباسچی موجب تضعیف قوه قضاییه نمی‌شود، گفت: پرونده آقای کرباسچی روال عادی را طی کرده است. هر محکومی با گذراندن یک‌سوم مدت زندان می‌تواند مشمول عفو قرار گیرد. در دوره مدیریت آقای کرباسچی به جز مسئله برج‌سازی بی‌رویه که موجب بروز مشکلاتی برای مردم تهران شد، خدمات زیادی به مردم تهران صورت گرفته است و او از مدیران موفق دوره سازندگی است.

از دیگر افراد دوم خردادی که به حمایت از کرباسچی پرداختند، می‌توان به الیاس حضرتی و محسن آرمین اشاره کرد. حضرتی به روزنامه بیان، به مدیر مسئولی محتشمی‌پور، می‌گوید: دستگیری، محکومیت و آزادی کرباسچی سیاسی بوده است.

در نهایت و برای رمزگشایی از فساد اقتصادی کرباسچی بایستی به یکی از خطبه‌های نماز جمعه هاشمی در حمایت از کرباسچی اشاره کرد که منطق سازندگی را به خوبی نشان می‌دهد. هاشمی دربارة حمایت از کرباسچی در نماز جمعه می‌گوید: ایشان وقتی که در سخت‌ترین شرایط تبلیغی بود، من در نمازجمعه از او دفاع کردم که عدّه‌ای شعار دادند «غارتگر بیت‌المال اعدام باید گردد.»

به نظر می‌رسد که این دفاع، دفاع از منطق کرباسچی بوده است؛ یعنی منطق «بساز هر چند با فساد»، زیرا هاشمی در همان خطبه اختلاس و دزدی در یک پروژه را این‌گونه توجیه می‌کند:«این‌قدر بحث از اختلاس و دزدی نکنید و روحیه مردم را خراب نکنید. وقتی که ما یک سدی را می‌سازیم و مثلاً ده میلیارد خرج می‌کنیم، ممکن است از قبل آن، پانصد میلیون هم اختلاس شود، اما این سد برای کشور می‌ماند و هیچ‌کس نمی‌تواند از این سد اختلاس یا دزدی کند.»